A | Airbag
Ein bilstólur verður vanligtvís settur á baksetrið, men tað ber eisini til at seta hann á forsetri, um airbag verður sligið frá. Tað er bæði ólógligt og lívsfarligt at seta ein bakvendan bilstól á forsetri tá airbag er sligið til. Síðu airbag eru ikki vandamikil - um títt barn er rætt íbundi og ikki lenar høvdið ímóti hurðini.

Á | Árend/ur
Hav í huga; at hevur ein bilstól verið við í einum ferðsluóhappið nýtist tú ikki at brúka tíð og orku uppá at finna sjónligar skaðar á bilstólinum. Tú burdi nemliga skift bilstólin út beinaveg.
Tað kunnu verða skaðar innvendiga í stólinum, soleiðis at hann, um tað skuldi verið so óheppi, ikki hevði verið við til at vart barnið optimalt í einum óhappi, sum meiningin er við einum bilstóli. Tó kunnu tað vera einkult undantøk, tá tað handlar um at skifta bilstólin út eftir ferðsluóhapp. Um tað er ein heilt smáur skaði har tú t.d. bakkar í ein annan bil ella í ein pela, og títt barn ikki situr í bilstólinum, er tað ikki neyðugt at skifta bilstólin út. Kelda: www.autostol.dk

B | Bakvendur bilstólur
Ein bakvendur bilstólur er tað tryggasti bilstólurin. Kanningar vísa at tað er 5 ferðir so trygt hjá barninum at sita bakvent. Situr barnið framvent verður nakkin og høvdið ógvuliga útsett í einum ferðsluóhappi. Tí verður viðmælt at børn sita bakvend longst gjørligt, helst upp til 3-4 ára aldurin, men gjarna longur um barnið ikki er voksi úr bakvenda bilstólinum.

D | Danmark / Føroyar
Í Danmark/Føroyum er tað bert loyvt at innflyta bilstólar sum eru ECE R129 (i-size), ECE 044-03 ella 044-04 góðkendir, sum eisini merkir at allir bilstólar sum verða keyptir í Danmark/Føroyum eru tryggheitsgóðkendir. Men tað at teir eru tryggheitsgóðkendir nýtist ikki at samsvara við at teir eru teir tryggastu bilstólarnir á marknaðinum. Testir vísa at tað er ógvuliga stórur munur á góðskuni á teimum ymisku bilstólunum. Tískil er ein tryggheitsgóðkenning ikki ein ábending á at tað er ein góður og tryggur bilstólur, og tískil er altíð umráðandi at ráðgeva seg við ein serkønan á økinum.

E | Eyka tilhoyr
Eitt spegl til baksetri gevur eina eyka tryggheit og góða kontakt til barnið. Á hendan hátt fært tú betur fylgt við hvat gongur fyri seg á vegnum og í ferðsluni.

F | Feil ísetan av bilstóli
Kanningar vísa at 6 út av 10 bilstólum verða festir skeift og at hetta eisini er orsøkin til álvarsligar skaðar. Tískil: Les altíð nýtslureglarnar og fylg teimum nágreiniliga. Bilstólurin skal festast so fast sum tilber, so nýt tína kroppsvekt, ímeðan trygdarbelti verður spent og eftirspent.

G | Góðkenningar
Fyri at ein bilstólur skal vera lógligur, skal hann liva upp til tryggheitskrøvini. Hetta merkir, at bilstólurin skal vera merktur við ECE 044-03, 044-04 ella tí nýggjastu i-size góðkenningi ECE R129. Politiið kann í samband við kanningararbeiði biða um at síggja ECE-merki í bilstólinum.

H | Haldføri
Alt eftir hvat tilfar er nýtt til bilstólin er ein maksimal livitíð, og tískil er tað umráðandi at man kannar haldbarheitina fyri tann einkulta árgangin og modellið. Haldbarheitin er ymisk frá framleiðslu til framleiðslu. Nakrar framleiðslur viðmæla at bert nýta bilstólin til 1 barn, har aðrar framleiðslur hava eina haldbarheit á 7 ár.
Undir øllum umstøðum verður viðmælt at taka hædd fyri tekniskum broytingum og tí betranini um at verja børn í ferðsluni. Nýt vit og skil ella kanna eftir við einum serkønum á økinum.

I | Isofix / I-size
Isofix eru tvey ásløg/u-boyli, sum sita ímillum ryggleni og setri í bilinum. Ásløgini sita fast í skrokkinum á bilinum, og eru til at festa bilstólar við.
Isofix minkar um rørsluna av bilstólinum, minkar um feilmontering av bilstóli og gevur eina nøktandi trygd í millum bil og bilstól. Kanningar vísa eisini at 96% festa bilstólin rætt við isofix. Hinvegin eru tað bert uml. 30%, ið festa bilstólin rætt við bilseðlanum. Tó er ógvuliga umráðandi at hava í huga, at bilstólar skulu festast á ymiskan hátt, og tí er tað ógvuliga gott at ráðføra seg áðrenn.

Í | Íbundin
Ein góð grundregla er at man skal stramma seðlarnar til man ikki klárar at stramma meir - teir skulu sita stramt! Selarnir skulu sita beint útfrá økslunum og mugu IKKI sita niðrifrá og upp. Ein seli sum situr ov leysur kann gera stóran skaða á barnið við samanstoyti, tí barnið rýkur frameftir til tað verður steðga av selanum. Í ringasta førið kann barnið flúgva úr selanum. Kanna eisini eftir um snúður er komin í selarnar.

K | Kombistólar
Nógvar barnafamiljur síggja nógvar postivar møguleikar við at keypa ein bilstól, sum klárar fleiri vektklassar, og tað er eisini tí at ein ofta velur ein slíkan stól. Við keyp av einum kombistóli, kemur man at ganga uppá kompromis við umráðandi funkum á einum bilstóli og hetta er orsøkin til at tað verður viðmælt at keypa ein bilstól, ið er tilhoyrandi vektklassan hjá barninum.

L | Leiga ella brúktur bilstólur
Tað kann vera ógvuliga freistandi at keypa ein brúktan bilstól fyri at spara pening, men her skal man hugsa seg væl um. Ósjónligir skaðar kunnu vera lívsfarligir og gera tað at bilstólurin ikki verjir barnið optimalt í einum ferðsluóhappi. Tískil er ógvuliga umráðandi at kanna eftir um bilstólurin hevur verið við í einum ferðsluóhappi áðrenn tú keypir ella leigar ein brúktan bilstól. Viðmælt verður tískil bert at keypa ella leiða bilstólar frá fólki, ið tú hevur álít á. Tað ber eisini til at seta sær sjálvum spurningin: hevði eg keypt ein brúktan motorsúkkluhjálm?

M | Montering av bilstóli
Bilstólurin skal vera festur á rættan hátt fyri at hann skal verja títt barn. Feil ísetan kann í ringasta føri merkja at bilstólurin ikki verjir títt barn í eini harðari bremsing ella óhappi.

N | Nýføðingar
Tað nýfødda barnið skal vera í einum bakvendum bilstóli ella eini bil-lift, tá koyrt verður. Tá eru tey útsettu støðini hjá einum nýføðingini tryggast í bili, nemliga høvd, nakki og ryggur.

Ó | Óvænta/eyka barn í bilin
Skalt tú hava eitt eyka barn í bilin og tað er bert ein bilstólur í bilinum, so er tað títt egna barn, sum skal sita í bilstólinum. Annars risikerar tú bæði bót og klipp í koyrikorti. Tá man alíkavæl sleppur at taka onkran heim við at spæla, sjálvt um man ikki hevur ein eyka bilstól, er tað ein reglugerð um hissini koyring. Reglugerðin tekur atlit til at tað støður kunnu koma fyri at ein brádliga ella óvænta skal koyra eitt annað barn.
Hendan reglugerðin er eisini galdandi fyri ommur og abbar ella onnur í skulu heinta fast einaferð um vikuna. Í hesum føri skal man hava góðkenda trygdarútgerð. Í síðsta enda er tað upp til dómstólin at taka avgerð um man hevur ikki hevur hildið reglurnar.

P | Piskesmæld / koyrsilsbrestur
Vandin fyri koyrsilsbresti verður minkaður í stóran mun, tá barnið situr í einum bakvendum bilstóli. Koyrsilsbrestur er tann stoyturin, ið nakkin verður útsettur fyri í einum samastoyti, tá høvdið verður kasta fram við nógvari ferð og síðan aftur. Smá børn eru nógv meira útsett fyri skaðum sum koyrsilsbresti. Vøddarnir í hálsinum á einum barnið eru ikki líka nógv útviklaðir sum hjá einum vaksum persóni, og vektin á høvdinum í mun til kroppin er tríggjar ferðir tyngri hjá børnum enn hjá vaksum. Tískil verður tað sterkt viðmælt at keypa ein bakvendan bilstól og nýta hann so leingi tilber.

R | Reglugerð
Tá tú situr handan róðri hevur tú ábyrgd av at børn undir 15 ár er spent á rættan hátt í bilinum. Eru tey ikki tað, fært tú eitt klipp í koyrikorti og eina bót. Børn undir 135cm skulu vera bundin í góðkendari trygdarútgerð, sum passar til teirra vekt og teirra hædd.

S | Stilling
Tað eru bilstólar, ið kunnu festast við 3-punkts trygdarbeltinum, ið er í bilinum. Bilstólar, sum verða festir við trygdarbeltinum eru tryggir, men tað er nógv ein nýtist at hava í huga tá ein skal festa bilstólin. Fyri tað fyrsta so er trygdin tað mest umráðandi, tá tað kemur til børn í bili. Hóast tað er ein tryggur bilstólur, so minkar tryggheitin ein heilan deil við einum bilstóli, sum skal festast við trygdarbeltinum. Ein kanning, sum eitt týkst tryggingarfelag hevur gjørt, vísir at tað er ógvuliga vanligt at feilmontera við trygdarbelti. So mikið vanligt at tað eru 30% av bilstólunum festir við trygarbelti, sum eru festir á skeivan hátt.

T | Top tether
Top tether er ein eyka festi, sum verður brúkt í staðin fyri stúttubeinið, og situr sum oftast fast á bilstólinum, tá tú keypur bilstólin. Eitt nú Axissfix hjá Maxi Cosi hevur ein top tehter. Top tether verður nýtt saman við isofix monteringini, og SKAL ongantíð nýtast einsamalt.
Top tether syrgir fyri, at bilstólurin ikki rýkur framyvir við samanstoyti og á tann hátt minkar um belastningin, sum barnið verður útsett fyri. Tískil økir ein top tether um trygdina hjá barninum.
Top tether festi finnur tú allar oftast í viðførðisrúminum; í dúrkinum, á baksetrinum, á hattahylluni ella uppi undir loftinum. Tað er ymiskt frá bili til bil. Top tether verður ofta víst við einum akkeri forbundið í ein bilstóli við einum barnið í. Eins og tú sært á mynd nr. 3. Hetta er eisini eitt búmerki, ið allar flestu bilframleiðslur nýta, soleiðis at tað gerst lættari at finna festingarpunktini, tá man kemur í ein nýggjan bil.

U | Umráðandi at hava í huga
Graviditets selin stýrir mjadnaselan burtur frá búkinum og fostrinum og niður á mjadnahøvdið. Í einum samastoyti kann ein persónur verða kastaður fram við eini kraft, ið svarar til 3-5 tons. Í slíkum føri kann fostri verða útsett fyri alvorligum trykki av mjadnaselanum. Hetta kann umgangast við at nýta graviditets selan. Í óhappum har kvinnur við barn hava verið við, hevur fostrið klára seg, tí t mammurnar hava nýtt hendan eyka selan. Byrja so tíðliga í vónartíðini, fyri at fyribyrgja eina eventuella abort. Keyp selan her

V | Vøggan / KæreBørn
Vøggan/Kære Børn viðmæla at man keypir sín bilstól eitt stað har ein fær góða vegleiðing. Soleiðis at man tryggjar sær at man fær ein góðan bilstól til sítt barn. Og so skal man taka bæði bil og barn við, tá man kemur at keypa bilstól, soleiðis man fær roynt bilstólin í bilinum (um tað er neyðugt) og soleiðis at barnið fær roynt bilstólin og situr væl í honum.

Y | Yvirklæðir
Barnið skal IKKI vera í tjúkkum jakkum ella øðrum tjúkkum klæðum, tá tað verður spent í ein bilstól. Av trygdaráðum er tað ikki gott at lata barnið í ov tjúkk klæðir, tá tað verður fest í bilstólin, tí at selarnir verða ikki spentir heilt inn at kroppinum hjá barninum. Hóast tú strammar selarnar so nógv tú klárar, so fara tað framvegis at mangla 5-6cm í um barnið er í tjúkkum klæðum.